Πάρτε ένα λεπτό να σκεφτείτε: Τί αίσθηση αφήνει η αλλαγή μέσα σας;
Στο άκουσμα και μόνο της λέξης “αλλαγή”, πολλοί άνθρωποι νιώθουν άγχος. Γιατί υπάρχει άγχος μέσα σας εκείνη τη στιγμή; Τί σκέψεις περνάνε από το μυαλό σας;
Θαυμάζουμε συχνά τις αλλαγές που καταφέρνουν οι άλλοι, αλλά δεν κάποιοι ίσως είμαστε διατεθειμένοι να ξεβολευτούμε και να το προσπαθήσουμε. Η αλλαγή όμως έρχεται αφού τολμήσουμε να βγούμε από τη “ζώνη άνεσής” μας (αγγλ. comfort zone). O σοφός λαός μας, λέει πως “Δεν μπορείς να κάνεις ομελέτα αν δε σπάσεις τα αυγά”. Παραπονιόμαστε, γκρινιάζουμε, είμαστε γεμάτοι θυμό με τον εαυτό μας και τους άλλους, με τη δουλειά μας, το σώμα μας, τη ζωή μας. Είμαστε πολύ καλοί στο να μένουμε παθητικοί και αποστασιοποιημένοι, σαν να μην υπάρχει η προσωπική ευθύνη. Στεκόμαστε λοιπόν σαν απλοί παρατηρητές, χωρίς να σκεπτόμαστε την πιθανότητα να καταφέρουμε μπούμε στη διαδικασία της αλλαγής, να αλλάξουμε όσα θέλουμε να αλλάξουν. Όμως η ευτυχισμένη ζωή είναι επιλογή. Είναι μια επιλογή που μπορούμε να κάνουμε. Εμείς μένει μόνο να πάρουμε αυτή την απόφαση.
Σίγουρα υπάρχουν εμπόδια και δικαιολογίες και κυρίως φωνές μέσα μας που αντιστέκονται στις αλλαγές. Χρειάζεται όμως να καταλάβουμε πως δε χρειάζεται να περιμένουμε να αλλάξουμε για να αλλάξουμε. “Θα αλλάξω όταν το πάρω απόφαση ή όταν έρθει η ώρα.” λένε κάποιοι. Δεν θα αλλάξουν επίσης οι άλλοι αν δεν το θέλουν, ούτε οι καταστάσεις. Αντίθετα, χρειάζεται να πάρουμε την απόφαση να αναλάβουμε την ευθύνη για δράση στο εδώ και τώρα. Μπορούμε πάντα να μάθουμε πώς να αλλάξουμε τη δική μας οπτική για τον τρόπο που βιώνουμε τα πράγματα και μόνο τότε να νιώσουμε πως έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας.
Είναι άραγε εγωιστικό να κυνηγάμε την προσωπική μας ευτυχία;
Ένας άνθρωπος άδειος, δεν έχει να δώσει. Μπορεί να θέλει, μπορεί να προσπαθεί, αλλά δεν έχει και τελικά δεν δίνει. Για παράδειγμα, μια κουρασμένη μάνα που γυρνά από τη δουλειά χωρίς να επιτρέπει στον εαυτό της ένα διάλειμμα, είναι μια μάνα που θα δώσει θυμό, νεύρα και πίεση στην οικογένειά της. Και όμως δεν το επιτρέπει στον εαυτό της. Δεν σκέφτεται ίσως πως έχει το δικαίωμα να αλλάξει την κατάσταση, γιατί σκέφτεται πως “πρέπει” να κάνει “αυτό που πρέπει”. Ποιά ανάγκη αλήθεια κυριαρχεί μέσα της; Μήπως είναι η ανάγκη να είναι εκείνη “σωστή”; Αναρωτηθείτε τότε, μήπως αυτή είναι μια εγωιστική στάση;
Η αλήθεια είναι πως χρειάζεται να γεμίσουμε πρώτα εμείς μέσα μας, να καλύψουμε την ανάγκη μας, προκειμένου να μπορούμε να δώσουμε στους άλλους, με έναν τέτοιο τρόπο όμως που το δώσιμο να βιώνεται ως πράξη αγάπης και όχι υποχρέωσης. Έτσι τότε, δεν είναι μια εγωιστική πράξη.
Πότε χάνεται η ευτυχία μέσα μας;
Η ευτυχία μέσα μας χάνεται όταν δεν έχουμε επαφή με τον εαυτό μας, όταν λειτουργούμε μηχανικά. Σε αυτή τη μηχανική καθημερινότητα είναι αυτονόητο πως δεν χωρά η σκέψη της αλλαγής. Καταλήγουμε να προσπαθούμε να αντέξουμε τη ζωή όπως μας έρχεται, ακόμη και αν δεν είμαστε ευχαριστημένοι, χωρίς να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Έτσι, βιώνουμε τη ζωή με τις υποχρεώσεις της (οικογένεια, δουλειά, σχέση κλπ.) ως υποχρέωση και όχι ως επιλογή μας.
Όταν κάτι το βιώνουμε ως υποχρέωση, μας πιέζει. Είναι ακριβώς αυτή η πίεση που δεν εισακούεται, που δεν αποφορτίζεται, που μας κάνει να νιώθουμε “σκασμένοι” χωρίς όμως να έχουμε ψυχικά αποθέματα για να κάνουμε αλλαγές. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν μάθουμε να αλλάζουμε, κατευθυνόμαστε ακριβώς εκεί που μας πάει. Σαν ακυβέρνητο όχημα, χωρίς προορισμό.
Πώς μπορεί να γίνει η αλλαγή;
Πίσω από την αλλαγή, υπάρχει εσωτερική δουλειά που θα πρέπει να γίνει. Χρειάζεται να μάθουμε μεταξύ άλλων, δεξιότητες που συχνά δεν είχαμε προηγουμένως αναπτύξει. Χρειάζεται να μάθουμε να παρατηρούμε, να αφουγκραζόμαστε, να αποδεχόμαστε και να επικοινωνούμε τις ανάγκες μας. Χρειάζεται να μάθουμε να είμαστε εκεί για εμάς. Να είμαστε ΠΑΡΟΝΤΕΣ. Παρόντες στο εδώ και το τώρα, στην κάθε στιγμή, στις ανάγκες μας, στη δική μας ζωή. (Στα πλαίσια της εκμάθησης της Ενσυνειδητότητας (Mindfulness), υπάρχουν πολλές σχετικές πρακτικές ανάπτυξης τέτοιων δεξιοτήτων.)
Τι συμβαίνει όταν δεν κάνουμε αλλαγές ώστε να καλύψουμε τις ανάγκες μας;
Όσο υπάρχει μια ανάγκη μέσα μας, είτε τη συνειδητοποιούμε, είτε όχι, είναι εκεί και μας πιέζει. Το βιώνουμε ως “σφίξιμο στο στήθος”, “πλάκωμα στην καρδιά”, “στεναχώρια”, κ.ά. Η αλήθεια είναι πως όσο και αν επιλέγουμε ή προσπαθούμε να κλείνουμε τα μάτια, το στόμα ή τα αυτιά μας σε αυτή, αυτή συνεχίζει εκεί μέσα ανικανοποίητη να προσπαθεί να εισακουστεί. Και όσο περνά ο καιρός, μεγαλώνει και πιέζει ακόμη περισσότερο. Ο οργανισμός μας ξέρει τί θέλει για να είναι καλά. Έτσι συνεχίζει να το επιζητά, με συνέπεια να αυξάνονται διάφορες ψυχοσωματικές της εκδηλώσεις, όπως κρίσεις πανικού, κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, νευρώσεις κ.ά.
Συμβουλή: Ξυπνήστε το πρωί, πάρτε λίγο χρόνο και συγκεντρώστε τη σκέψη σας στη ζωή που θα θέλατε να έχετε. Μείνετε μόνο σε αυτές τις σκέψεις, χωρίς καμία κριτική, αν είναι σωστές ή λάθος. Στη συνέχεια μέσα στη μέρα σας επικεντρωθείτε στο τί μπορείτε να αλλάξετε για να την πραγματοποιήσετε.
Ακόμη και οι μικρές αλλαγές, φέρνουν τις μεγάλες. Φροντίστε τις ανάγκες σας στο τώρα, πριν γίνουν μεγάλες, απαιτητικές και ανεξέλεγκτες.
